Diabeł w Fauście pełni ważną rolę. Tylko pozornie, z racji przynależności do świata piekieł jest postacią negatywną. W rzeczywistości doprowadza do walki dobra ze złem (postawa manichejska). Co prawda wielu ludzi wybiera zło, lecz ci , którzy zdecydują się na dobro, przyczyniają się do szerzenia chwały Boga, udowadniają, iż wzorcowa postawa jest możliwa do spełniania.Jeśli chodzi o tytułowego bohatera, to Mefisto pozwala mu docenić życie wraz z jego przywarami: chorobami, starością, koniecznością walki o swoje. Pozwala mu dojść do wniosku, iż "ten tylko godzien życia i wolności, który je musi wywalczać codziennie".
